Een golf van verbazing en verontwaardiging ging dit weekend door het land. Twee ziekenhuizen in één dag failliet. Hoe kan dit? Is dit het gevolg van de marktwerking in de zorg? Is de zorg nog te redden? Er wordt gepingpongd met de schuldvraag: hadden de zorgverzekeraars niet bij kunnen springen? Hoe zit het met de aandeelhouders? Hebben de bestuurders het ziekenhuis wel goed bestuurd? Of komt het door de zzp’ers die bij de aanvraag tot surseance het werk hebben neergelegd? Uit dit artikel in NRC blijkt dat er geen simpele antwoorden zijn.
Complexiteit
Het vraagt nogal wat om een ziekenhuis te besturen, de aantallen patiënten die er dagelijks geholpen worden door gepassioneerde medewerkers (en zzp’ers, want ook hier is flexibilisering van de arbeidsmarkt), de logistiek van voedsel, apparatuur en andere medische materialen, het is complex. De kosten liepen teveel op tegenover de inkomende geldstromen van verzekeraars, dat is wat als een paal boven water staat.
Zijn de ziekenhuizen vergeten waar het ook alweer om ging?
Dat is wat veel mensen zich afvragen. We moeten terug naar een ziekenhuis onder de paraplu van de overheid, hoor je wel zeggen. Een ziekenhuis vertegenwoordigt veel waarde voor de samenleving. Het lijkt de oplossing, maar ook zelfstandige bestuursorganen/ uitvoeringsorganisaties moeten hun huishoudboekje op orde hebben. Neemt niet weg dat bij een systeem dat werkt met investeerders wiens drijfveer return on investment is en bestuurders die daarnaast een bedrijf bezitten dat tevens leverancier is (zie artikel NRC), er vaak vooral in geld wordt gedacht en niet in waarde: waar het om gaat.
Focus op winstgevendheid of toegevoegde waarde?
Dat je met een focus op waarden en betekenis een faillissement kunt voorkomen, is wat te kort door de bocht, maar het zorgt er wel voor dat je in je hele organisatie je bewust wordt van waar het ook alweer om ging. Ook in de bestuurskamer, ook bij de leverancier. En als je je niet alleen bewust bent, maar ook als het je drijfveer is dat het erom gaat om mensen te genezen en te helpen, dan neem je andere beslissingen.
Met geld in de hoofdrol, blijkt een ziekenhuis financieel niet rendabel. Als we de focus verleggen naar waar het ook alweer om ging en ons afvragen: Wat is nu belangrijk? De winstgevendheid van een ziekenhuis of de waarde die het toevoegt aan de maatschappij? Dan ziet het plaatje er heel anders uit.
Zowel financieel als waardegedreven
Het mooiste zou zijn als je naast de monitoring in geld ook een monitoring in waarden zou kunnen doen. Zo kun je continu je bedrijfsvoering, je dieper gelegen waarden en de waarde die je toevoegt, meten en bijsturen. Een dergelijk instrument zijn we aan het ontwikkelen. Het zorgt ervoor dat je als bedrijf vinger aan de pols houdt en de balans tussen je huishoudboekje én waar het om ging: je waarden, nauwlettend in de gaten kunt houden.
Doe je mee?
Wil je ook meedoen met het ontwikkelen van dit instrument? Dan ben je van harte welkom op de Creathon op 7 december 2018 in Circl aan de zuidas in Amsterdam. Kun je niet of wil je in aanmerking komen voor een Wild Card? Geef ons een berichtje wat jij kunt bijdragen!
