De betekeniseconomie groeit en bloeit. Alleen al in Nederland zijn er duizenden missiegedreven ondernemers die met hun business een sociaal of ecologisch probleem aanpakken. Tijdens het schrijven van het boek Pioniers van de nieuwe welvaart spraken auteurs Nadine Maarhuis en Kees Klomp met tientallen van hen over hun ups én downs.
Restaurants die voedselverspilling op de kaart zetten, bakkerijen die bouwen aan een inclusievere samenleving, kapiteins die plastic vissen en slagers die vegetarisch zijn: in de betekeniseconomie vind je deze bedrijven allemaal terug. Door niet financiële, maar maatschappelijke winst voorop te stellen dragen de impactbedrijven stuk voor stuk bij aan de oplossing voor een sociaal of ecologisch probleem.
Een constante zoektocht
Dit gaat echter niet zonder slag of stoot. Het tegelijkertijd nastreven van een maatschappelijke missie én het draaiende houden van je business is immers veel ingewikkelder dan het runnen van een bedrijf dat maar één bottom line heeft: geld verdienen.
Voor het boek spraken Klomp en Maarhuis met tientallen ondernemers, waaronder Freke van Nimwegen van Instock, Henk Jan Beltman van Tony’s Chocolonely en Jaap Korteweg van De Vegetarische Slager. Uit de gedachtewisselingen kwamen een hele rits lessen voor betekenisvolle ondernemers (in spe) voort. Bij deze willen we er drie met jullie delen.
Les 1: Durf je gevoel te volgen
Het startpunt van een betekenisvol bedrijf valt niet te plannen. Negen van de tien keer begint een missiegedreven onderneming met het gevoel dat je nú echt aan de slag moet met een bepaald issue. Het enige wat je op zo’n moment kunt doen is de moed opbrengen om je emotionele kompas achterna te gaan. Ook als je verstandelijk niet kunt verklaren waarom je dat zou moeten doen.
Les 2: Zorg dat je niet alleen maatschappelijke, maar ook financiële winst maakt
Er wordt vaak gedacht dat betekenisvolle ondernemers geen winst zouden mogen maken. Niets is echter minder waar. Missiegedreven bedrijven mógen niet alleen winst maken, nee ze móéten zelfs winst maken. Want, zoals Bartel Geleijnse van The Colour Kitchen het zo krachtig verwoord: “Als betekenisvolle ondernemer heb je de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat je de waarde die je vandaag creëert ook morgen kunt realiseren. En overmorgen. En volgend jaar. En het liefst niet dezelfde hoeveelheid waarde, maar meer. Dat kan alleen als je financiële reserves opbouwt.”
Les 3: Sla de handen ineen met corporates
Voor veel betekenisvolle ondernemers is het niet makkelijk om een corporate de hand te reiken. Want waarom zou je vrede willen sluiten met een bedrijf dat willens en wetens waarde onttrekt aan de maatschappij? De crux zit hem echter precies in deze manier van kijken naar corporates. Alsof het één persoon is, één schurk die zich al sinds jaar en dag te goed doet aan de maatschappij. Een grootbedrijf is een verzameling van duizenden mensen: in iedere organisatie werken er mensen keihard om positieve verandering te bewerkstelligen.
Bovendien hebben corporates een enorme hoeveelheid kapitaal, kennis, netwerk en ervaring in huis. Daarmee kunnen de bedrijfsgiganten betekenisvolle ondernemingen een enorme boost geven. Vice versa kunnen de kleine en flexibele missiegedreven bedrijven voor de corporates het veld verkennen. Ze ontdekken wat werkt en wat niet, en zetten zo de koers uit voor het grootbedrijf, die vervolgens alleen nog maar langzaam hoeft bij te sturen.
Over de auteurs
Kees Klomp (1968) is gepassioneerd voorvechter van de betekeniseconomie, expert op het gebied van betekenisvol ondernemen en directeur bij SMO. Klomp schreef onder meer de bestseller Handboek Betekenisvol Ondernemen.
Nadine Maarhuis (1994) is journalist, schrijver en filmmaker met een missie: de verhalen van betekenisvolle ondernemers vertellen om zo anderen aan te zetten tot actie. Haar werk werd onder andere gepubliceerd door MaatschapWij, Follow the Money en Duurzaam Bedrijfsleven.
